به نقل از «تابناک»

نقدی بر صدور قرار نظارت قضایی منع فعالیت متهم در فضای مجازی

تاریخ انتشار: ۴ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۸۲۵۷۲۱

تابناک _ مراجع قضایی نه تنها در «تشخیص» رفتارهای مجرمانه، بلکه در «برخورد» با متهمان ارتکاب این رفتارها نیز باید مطابق قانون عمل کنند. اولی، اصل «قانونی بودن جرائم» و دومی، اصل «قانونی بودن دادرسی کیفری» نامیده می‌شود. اصل اخیر در قسمتی از اصل ٣۶ قانون اساسی، ماده ١٢ قانون مجازات اسلامی و ماده ٢ قانون آیین دادرسی کیفری آمده و عدم رعایت آن موجب مسؤولیت شرعی و قانونی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در همین ارتباط دکتر علی خالقی؛ حقوقدان و و هیئت علمی دانشگاه تهران بیان می دارد: از جمله مقررات مربوط به نحوه انجام تحقیقات و رسیدگی به اتهامات، ضوابط مربوط به صدور قرارهای نظارت قضایی است که مشتمل بر دستورهایی است که بازپرس می‌تواند متناسب با جرم ارتکابی و علاوه بر صدور قرار تأمین برای مدت معین صادر کند. اصل قانونی بودن دادرسی کیفری و لزوم رعایت حقوق شهروندان در دستگاه قضایی ایجاب می‌کند که قاضی در صدور قرارهای نظارت قضایی تابع قانون و محدود به دستورهای مقرر در قانون در قالب این قرارها باشد. این دستورها به طور حصری در ماده ٢۴٧ قانون آیین دادرسى کیفرى احصاء شده‌اند و به دلیل محدودیت‌هایی که بر حقوق شهروندان ایجاد می‌کنند قابل توسعه به سایر تدابیر و اقدامات محدودکننده نیستند.

 با این حال، گاه دیده می‌شود که برخی قضات با برداشتی نادرست از بند «پ» ماده ٢۴٧ قانون آیین دادرسى کیفرى و در قالب قرار نظارت قضایی، دستور منع فعالیت متهم در فضای مجازی و یا به طور خاص منع فعالیت او در فیسبوک، توئیتر یا اینستاگرام را صادر می‌کنند. بند «پ» ماده ٢۴٧ قانون مذکور از منع «اشتغال» به فعالیت‌های مرتبط با جرم ارتکابی صحبت می‌کند، نه از منع «اقدام» به این فعالیت‌ها. کلمه «اشتغال» به خوبی نشان می‌دهد که ممنوعیت موردنظر، یک ممنوعیت «شغلی» یا حرفه‌ای است، نه یک محدودیت در فعالیت اجتماعی.

آیین‌نامه شیوه اجرای قرارهای نظارت و تأمین قضایی مصوب ٩۵/٠١/٢٢ رئیس قوه قضاییه نیز در ماده ١١ خود منظور از فعالیت مرتبط با جرم ارتکابی را کاری دانسته است که «جرم به سبب اشتغال به آن شغل، کسب، حرفه یا غیر آن ارتکاب یابد یا اشتغال به آن، وقوع جرم را تسهیل نماید.» منظور از «غیر آن» در این ماده نیز سایر مصادیق هم‌جنس با عناوین قبل از آن، مانند پیشه یا صنعت است، نه هر کاری.

ماده ١٢ این آیین‌نامه هم صادرکننده این دستور را مکلف به ابلاغ مراتب به «کارفرما و یا بالاترین مدیر یا مسؤول محل اشتغال متهم و یا نهاد و سازمان مربوط» دانسته است و قطعاً منظور از آن، ابلاغ دستور منع استفاده متهم از توئیتر و اینستاگرام به ایلان ماسک و زاکربرگ نیست!

  ماده ۲۴۷ قانون آیین دادرسی کیفری:

    بازپرس می‌تواند متناسب با جرم ارتکابی، علاوه بر صدور قرار تأمین، قرار نظارت قضایی را که شامل یک یا چند مورد از دستورهای زیر است، برای مدت معین صادر کند:

    الف- معرفی نوبه ‏ای خود به مراکز یا نهادهای تعیین شده توسط بازپرس

    ب- منع رانندگی با وسایل نقلیه موتوری

    پ- منع اشتغال به فعالیت‌های مرتبط با جرم ارتکابی

    ت- ممنوعیت از نگهداری سلاح دارای مجوز

    ث- ممنوعیت خروج از کشور

    تبصره ۱- در جرایم تعزیری درجه هفت و هشت، در صورت ارائه تضمین لازم برای جبران خسارات وارده، مقام قضایی می‌تواند فقط به صدور قرار نظارت قضایی اکتفاء کند.

    تبصره ۲- قرارهای موضوع این ماده ظرف ده روز قابل اعتراض در دادگاه صالح است. چنانچه این قرار توسط دادگاه صادر شود، ظرف ده روز، قابل اعتراض در دادگاه تجدیدنظر استان می‌باشد.

منبع: تابناک

کلیدواژه: انتخابات ترکیه 2023 علی اکبر احمدیان برنامه هفتم توسعه دهه کرامت فتح خرمشهر قرار نظارت قضایی بازپرس دستور قضایی انتخابات ترکیه 2023 علی اکبر احمدیان برنامه هفتم توسعه دهه کرامت فتح خرمشهر قرار نظارت قضایی جرم ارتکابی دادرسی کیفری قانون آیین صدور قرار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۸۲۵۷۲۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فضای مجازی باید قانون داشته باشد/لزوم قانونمندی پدیده‌های اجتماعی

به گزارش خبرنگار مهر، «بیژن نوباوه وطن» نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، با اشاره به برنامه لیست انتخاباتی که در آن حضور دارد گفت: الان در قالب لیست ائتلاف مردمی نیروهای انقلاب اسلامی (امنا) هستیم؛ امنا یک جریان فکری نوگرا از بچه مسلمانان موجود کشور و یک جریان انقلابی صد درصد خالص است که اعتقاد به نوگرایی در امر تقنین در کشور دارد.

وی افزود: آن جریانی که هر ساله متأسفانه طی حداقل حدود ۴۰ سال در کشور شکل گرفته بود و افرادی دخالت می‌کردند که اصلاً کارشان این نبود و دخالت‌شان در انتخابات یک دخالت غیر معمول بود و افرادی را داخل مجلس می‌آوردند که شاید بسیاری از آن‌ها شرایط لازم را نداشتند.

نوباوه گفت: این بار این اتفاق افتاد که دیگر آن روش سنتی خاص (اشاره به روش بستن لیست‌های انتخاباتی) شکسته شد و توانستند یک جریان انقلابی، نیروهای جوان -البته جوان به معنای سن نمی‌گویم، شاید به معنای تازه وارد به مجلس- به لطف خدا وارد مجلس شوند و در دور اول بسیار موفق بود که من نیز در این لیست‌ها بودم.

نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: البته ناگفته نماند، به دلیل مشکلاتی که داخل مجلس بود و اعتراضی که به بسیاری از جریان‌های خودکامه و تفکر خودکامگی در مجلس وجود داشت، حاضر نشدم در بسیاری از این لیست‌ها باشم و حتی گفتم اگر نتوانم به مجلس راه یابم بهتر است تا اینکه بخواهم جایی بیایم که آن افراد را قبول ندارم. توسط دوستان به همین لیست امنا دعوت شدم. جریان جدیدی که اتفاق افتاده بود شکل گرفت و در وهله حدود ۱۴ نفر از نیروهای مشترک وارد مجلس شدند.

نوباوه در خصوص مهم‌ترین برنامه‌های خود در صورت راهیابی به مجلس آتی گفت: باید عرض کنم که برنامه‌های بسیار متنوعی در کشور داریم؛ شاید نگاه مردم به مجلس به خصوص نگاه غیر کلان‌شان، حل مشکلات روزمره است. البته به نظرم بسیاری از این مشکلات روزمره، مشکلات اجرایی است و مربوط به مجلس نیست و این خودش یک معضل است که بسیاری از همکاران ما را به خصوص در شهرستان‌ها درگیر کرده است.

وی افزود: نمایندگان بیش از آنکه به مسائل کلان کشور نظر داشته باشند، به حل مشکلات رورمزه می‌پردازند، مثل آسفالت، لوله‌کشی آب، گاز و این از آن مسائلی است که ربطی به نماینده ندارد اما گریبان نماینده را گرفته است.

نامزد راه‌یافته به دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: به دلیل ضعفی که نیروهای اجرایی دارند. مردم کارهایی را که استانداران، فرمانداران، بخشداران و دهیاران باید انجام دهند را از نمایندگان مطالبه می‌کنند.

وی افزود: کار من فرهنگی است و با تحولات روز مواجه هستیم. مثلاً، می‌بینیم امروز فضای مجازی حتی به منزله فضای حقیقی تبدیل شده است و همه منویات کشور را رقم و عامل رشد کشور است و بسیار می‌تواند در همه زمینه‌ها جهش ایجاد کند، اما فاقد هرگونه قانون است. ما به این فکر افتادیم که باید قانون داشته باشد.

نوباوه تصریح کرد: در بخش مشکلات اجتماعی که به تحرکات دشمنان ما برای ضربه زدن به نظام مربوط می‌شود، ما نیاز به تجدید قوانین مثل قانون عفاف و حجاب داشتیم. شما در قانون مجازات‌های اسلامی، قانون دارید، اما بسیاری از آن‌ها قانون‌های تعزیراتی است و قوانینی که شاید در شأن برخورد و شرایط فعلی جامعه نیست. ما باید قانون را تعدیل و یا به شکلی عملیاتی کنیم که هم حجاب و عفاف آن شکل عملی و ارزشی خودش را داشته باشد. در کنارش نیز مانع هنجارشکنی که می‌خواهد از این ملعبه استفاده و به کشور ضربه زند و در واقع عفاف و ناموس ملی کشور را تحت تأثیر قرار بدهد، شود.

وی در ادامه گفت: این نه در مورد کشور ما بلکه در همه جای دنیا وجود دارد. قانون راهنمایی و رانندگی هم به این شکل است ما نمی‌توانیم بگوییم که بهترین ماشین داشته باشیم و هر طور که دوست داریم رانندگی کنیم یا چراغ قرمز را رعایت نکنیم؛ هر پدیده اجتماعی حتماً باید قانونمند باشد تا بتواند موفق باشد.

این نامزد انتخابات مجلس شورای اسلامی گفت: قانون فضای مجازی که همه کارش انجام شده، طرحی بود حدود ۳۰ پیگیری شد و خوب هم پیش می‌رفت، متأسفانه به دلیل دست‌هایی که در خود مجلس و بیرون از مجلس وجود داشت و با هم همکاری کردند، به خصوص بیگانگان و دشمنان ما، نگذاشتند قانونی که شکل گرفته بود و می‌توانست خیلی کمک کار مردم باشد، اجرای شود. الان همه فکر می‌کنند که فضای مجازی فقط فضای سیاسی یا فرهنگی است، اصلاً اینطور نیست، فضای اقتصادیش مهم‌تر از همه بخش‌هایش است.

وی افزود: پلیس فتا می‌گوید در ۶ ماه گذشته سال ۱۴۰۳، ۱۲۰ هزار پرونده تشکیل شده است. چقدر می‌تواند پلیس فتا به این‌ها برسد و مگر اصلاً چقدر نیرو دارد.

نوباوه همچنین در پاسخ به سوالی درباره ارزیابی از عملکرد کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی گفت: من نمی‌خواهم اغراق کنم، همه کمیسیون‌های مجلس سر جای خودشان مهم هستند؛ یعنی اگر یکی از آنها انجام وظیفه نکند، حتماً یک جای کشور یک مشکلی پیش می‌آید اما فرهنگ به معنای همان چیزی که رهبر انقلاب فرمودند، به معنای هوا و اکسیژن است.

وی افزود: افرادی که در کمیسیون فرهنگی حضور دارند، متعهد و مؤمن هستند و کار را خوب پیش می‌برند اما با مشکلاتی، هم در داخل مجلس و هم در دولت مواجه هستیم؛ مثلاً وزیر فرهنگ آخرین وزیری است که بودجه به او تعلق می‌گیرد. آقای اسماعیلی وزیر فرهنگ بارها علنی گفته که کمکی که مجلس به ما کرد، خود دولت نکرد؛ در لایحه دولت، سهم فرهنگی اگر فرضا ۱ دیده شده، ما آن را ۵ برابر کردیم.

نوباوه همچنین در پاسخ به سوالی درباره کمیسیون انتخابی در صورت راهیابی به مجلس آینده گفت: صددرصد کمیسیون فرهنگی را انتخاب می‌کنم؛ در شأن خود نمی‌بینم که به کمیسیون دیگری بروم؛ کار من فرهنگ است.

نوباوه با اشاره به پویش انتخاباتی خبرگزاری مهر، گفت: عملکرد خبرگزاری مهر در ۴ دهه حضور من در رسانه، گویای این است که حتی زمان تشکیل شما را یادم هست. هدفی که برای تشکیل این نهاد بود، اطلاع‌رسانی صحیح است؛ یعنی جامع و بهینه. بنابراین بابت این پویش تبریک می‌گویم.

کد خبر 6093495 محمد مهاجرانی